Jak przebiega diagnoza?

W trakcie pierwszej wizyty przeprowadzany jest bardzo dokładny wywiad. Najczęściej sam Pacjent przedstawia swój problem, po czym terapeuta zadaje szereg pytań pomocniczych, mających na celu ustalenie prawdziwej przyczyny dolegliwości. Część pytań może być dla Pacjentów zaskakująca, np. pytania dotyczące wypróżnień, odżywiania się czy snów, zwłaszcza, że są to pytania pozornie nie związane z głównymi dolegliwościami. Zadawane pytania mogą dotykać zagadnień, które były do tej pory lekceważone lub pomijane jako nieistotne.

Nieodłączną częścią diagnozy wg Tradycyjnej Medycyny Chińskiej jest badanie pulsu. Terapeuta umieszcza trzy palce nieco powyżej nadgarstka Pacjenta na tętnicy promieniowej na jednej, a następnie na drugiej ręce (czasem na obu naraz). W trakcie badania Pacjent odczuwa ucisk kiedy terapeuta stopniowo przechodzi do badania pulsu na różnych głębokościach. Badanie pulsu jest przeprowadzane wielokrotnie w ciągu terapii, zwłaszcza jeśli stosowaną metodą leczenia jest akupunktura. Wówczas puls jest badany przed i po nakłuciu, a często także kontrolowany również podczas trwającego zabiegu. Uzyskanie zmiany pulsu Pacjenta jest dla terapeuty miarą postępów terapii.

Kolejną metodą diagnostyczną stosowaną w tradycyjnej medycynie chińskiej jest badanie (oglądanie) języka. Pacjent zostaje poproszony o pokazanie języka na kilka-kilkanaście sekund. Nie chodzi tutaj o oględziny gardła, do których jesteśmy przyzwyczajeni w trakcie wizyty u lekarza rodzinnego np. z powodu przeziębienia.

Przed wizytą u terapeuty medycyny chińskiej nie trzeba myć zębów, natomiast zdecydowanie NIE NALEŻY czyścić języka szczoteczką ani usuwać z języka nalotu. Usunięcie nalotu może wprowadzić terapeutę w błąd. Z tego samego powodu nie należy przed wizytą jeść cukierków, które mogą czasowo zmienić kolor języka, stosować tabletek do ssania ani używać płynów do płukania ust.

Czasami niektórzy terapeuci stosują dodatkowe metody diagnostyczne takie jak badanie pulsu na niektórych punktach akupunkturowych lub palpacja meridianów.

Diagnoza chińska a diagnoza zachodnia

Nie da się bezpośrednio przełożyć diagnozy zachodniej na odpowiadający jej syndrom wg medycyny chińskiej. Te same objawy u różnych pacjentów mogą mieć różne przyczyny i w związku z tym mogą wymagać różnych terapii, a nawet odmiennej diety. Natomiast ten sam syndrom medycyny chińskiej (np. niedobór Qi, Krwi, Gorąco) mogą u różnych pacjentów dawać różne objawy.

Diagnoza z pulsu

Jest podstawową metodą diagnostyczną Tradycyjnej Medycyny Chińskiej. Nie jest metodą magiczną, polega bowiem na ocenie całkiem fizycznych parametrów takich jak: siła, szybkość, napięcie ściany naczynia, jego wypełnienie, kształt fali przepływu. Nie znaczy to jednak, że jest łatwa do nauczenia. Raczej nie jest możliwe nauczenie się diagnozy z pulsu z książki czy kasety. Potrzebny jest nauczyciel, który pokaże adeptowi, co to znaczy gdy puls przypomina np. perły toczące się po misie albo przekrój przez łodygę szczypiorku :-)

Podobnie jak w wielu innych dziedzinach wiedzieć nie zawsze znaczy umieć. Dlatego diagnostyka z pulsu wymaga ciągłej praktyki i badania wielu pulsów tak, aby zbudować w sobie odpowiednią wrażliwość i zdolność "słuchania" tego, co "mówi" puls pacjenta.

Medycyna zachodnia jest świadoma tego, że krew płynąca w naczyniach ma różne właściwości fizykochemiczne (lepkość, gęstość, napięcie powierzchniowe, skład) w zależności od stanu zdrowia człowieka. W przeciwieństwie do medycyny chińskiej, medycyna zachodnia jak dotąd nie odkryła jeszcze narzędzi pozwalających tak całościowo analizować pacjenta oraz nie sformułowała spójnej teorii łączącej zależności pomiędzy właściwościami fizykochemicznymi krwi (i naczyń krwionośnych) a stanem zdrowia człowieka.

© Barbara Wypart